İMALAT MÜHENDİSLİGİ

Tekel’e 3. ihalede 1.7 milyar $ geldi

Daha önce 2 kez ihaleye çıkarılan ancak satışı bir türlü gerçekleşemeyen Tekel Sigara’nın özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek teklifi, 1 milyar 720 milyon dolar ile British American Tobacco (BAT) Tütün Mamulleri Sanayi ve Ticaret A.Ş verdi. Ankara-Hilton Oteli’nde yapılan ihaleye CVCI-Doğan-TÜTSAB OGG. Limak- PI Turkey LLC OGG, British American Tobacco ve Strand Investment S.AR.L katıldı. İhale Komisyonu Başkanı Ahmet Aksu, ihale komisyonu tarafından, ihale sonucuna ilişkin bir karar verileceğini belirterek, bu kararın, Rekabet Kurumu’nun görüşüne müteakip 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu gereğince ÖYK’nın onayına sunulacağını bildirdi. Aksu, bu karar çerçevesinde, ihale lehine sonuçlanan teklif sahibi ile ihale şartnamesi çerçevesinde sözleşme imzalanacağını ve özelleştirmeye konu olan varlıkların alıcıya devredileceğini kaydetti.

DOĞAN YAZILI TURDA ELENDİ

Dünkü ihalenin yazılı yapılan turunda, en düşük teklifi veren CVCI-Doğan-TÜTSAB Ortak Girişim Grubu elendi.

1 milyar 660 milyon dolar ‘başlangıç fiyatı’ ve 10 milyon dolar artırma aralığı ile ‘açık artırmaya’ geçildiği açıklandı.

İlk turda LİMAK- PI Turkey LLC Ortak Girişimi Grubu ihaleden çekildi.

İkinci turda BAT 1 milyar 690 milyon dolar, Strand Investment S.AR.L ise 1 milyar 700 milyon ABD Doları teklif verdi.

Üçüncü turda, BAT teklifini 1 milyar 710 milyon dolara yükseltirken, Stand Invenstment ihaleden çekildiğini açıkladı.

BAT, yöneltilen soru üzerine son teklifini 1 milyar 720 milyon dolara yükseltti.

Fiyat son derece adil

Tekel Sigara’nın nihai pazarlık görüşmesinde en yüksek teklifi veren British American Tobacco firması yetkilileri, BAT Global Birleşme ve Satın Almalar Bölümü Başkanı Gary Armstrong, BAT Türkiye Genel Müdürü Johan Vandermeulen, BAT Global Birleşme ve Satın Almalar Bölümü Direktörü Richard Hodgson, BAT Türkiye Kurumsal İlişkiler Koordinatörü Rıza Tuna Turagay, ihalenin ardından basın toplantısı düzenledi. Hodgson, ihalede son derece adil bir fiyatın verildiğini söyledi. Gazetecilerin Tekel çalışanlarının durumu ile ilgili soruları üzerine, Tekel çalışanlarının ve sendikanın taşıdığı endişeleri paylaştıklarını ve

bu konuda hassas olduklarını, konuyla ilgili Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın sürece dair desteğini almaları gerektiğini, konu netliğe kavuşturulduktan sonra değerlendirmelerin yapılacağını söyledi.

YASAK AZ ETKİLER

Hudgson, sigara yasakları ve vergilere ilişkin soru üzerine de, “Bunun kârlı bir işlem olduğunu düşünüyoruz ve hissedarlarımız açısından da bunun çekici sonuçları olacağına inanıyoruz’’ yanıtını verdi. Sigara içme konusunda uygulanacak yasakların tüketimde belli bir düşüşe neden olabileceğini

ve yüzde 10’luk bir orandan söz edildiğini kaydeden Hudgson, “Biz bunun biraz daha az olacağını düşünüyoruz ama tabii ki bekleyip göreceğiz, zaman gösterecek’’ dedi. Ödemenin tamamının peşin yapılacağını, işlemlerin tamamlanmasından sonra bununla ilgili finansmanın bankadan alınacak destek aracılığıyla gerçekleştirileceğini kaydeden Hodgson, “Bu bağlamda Türkiye’ye yapılan doğrudan yabancı yatırımın en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilebilir bu işlem’’ diye konuştu.

TÜRKİYE 8’İNCİ BÜYÜK PAZAR

2007 yılında Türkiye’de yaklaşık 110 milyar adet sigara tüketildi. Türkiye dünyadaki 8. büyük sigara pazarı.

Tekel’in Türkiye’deki toplam pazar payı yüzde 29. BAT’ın ise yaklaşık yüzde 7.

İhale kapsamında Tekel’in İstanbul, Samsun-Ballıca ve Tokat fabrikaları ile

faaliyette olmayan Adana, Malatya, Bitlis fabrikaları da bulunuyor.

44 ülkede faaliyet gösteren BAT, dünyadaki 52 fabrikasında yılda 689

milyar adet sigara üretiyor. Dünyada 300’den fazla markası var. Global tütün pazarında payı yüzde 17.1

BAT, Türkiye pazarına 2002 yılında girdi. Önde gelen markaları Viceroy,

Pall Mall ve Kent. İzmir Tire’de bulunan fabrikası ihracat da yapıyor.

2003 yılındaki ihalenin o günkü kur değeriyle karşılığı 1.92 trilyon lira. Dünkü teklifin karşılığı ise 2 trilyonu biraz geçiyor.

İşçiler kamuya mı geçecek?

Tekel’de fiyatın daha önceki ihaleden yüksek çıkmasının en önemli nedeni Tekel çalışanlarına iş güvencesi verilmemesi oldu. Daha önce yapılan Tekel ve diğer ihalelerde ihale şartnamesinde işçilerin istihdamına dönük zorunluluklar koyan hükümet, bu kez işçileri göz ardı etti. BAT tarafından satın alınan Tekel’de 3 anonim şirket ve bunlara bağlı 6 fabrika, 56 yaprak ve 2 tuz işletmesi müdürlüğü, 39 başmüdürlük bulunuyor. Tekel’in personel sayısı da

13 bin 64. Personelin 12 bin 869’u gıda, 195’i maden iş kolunda. Bu işçilerin 12 bin 12’si daimi işçi kadrosunda yer alıyor. Tek Gıda-İş Sendikası’nın uzun süredir devam eden eylemlerinin ardından hükümet, bir ilke imza atarak, isteyen işçilerin kamuya geçeceğini açıkladı. Tekel ihalesini kazanan firma, faaliyetlerine kaç işçi ile devam edeceğini Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na bildirecek. ÖİB de işçilere bunu duyuracak. Ancak hiçbir işçi özel sektöre geçmesi için zorlanmayacak.

Deniz ÇİÇEK/ ANKARA