Saatleri bu pazar son kez mi ileri alıyoruz?
Enerji Bakanlığı elektrikte sıkı tasarruf hesabı yapıyor. Bu pazar saatlerimizi bir saat ileri alıyoruz. Önümüzdeki ekim ayından itibaren fazla gün ışığı için bir daha saatler hiç geri alınmayabilir
Türkiye, 1920’li yıllarda başlatılan yaz saati uygulamasına son kez girmeye hazırlanıyor. Gün ışığından daha fazla yararlanmak ve enerji tasarrufu sağlamak için saatler, 30 Mart Pazar günü 1 saat ileri alınacak. Enerji Bakanlığı da saatleri son kez ileri almak için bir çalışma başlattı. Yapılacak hesaplamalara göre bu konuda net bir karar alacak. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kamu kurumları, okullar, işyerleri ve evlerden sağlanacak yaklaşık 600 milyon kilowat saatlik enerji tasarrufu nedeniyle uygulamanın gerçekleşmesinde ısrarlı. Yetkililer, saatlerin geri alınmamasıyla tasarrufun daha da artacağı saptamasını yapıyor. Bakanlar Kurulu’nun yaz saati uygulamasına ilişkin kararı, dün Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu kez ilk defa, saatlerin geri alınacağı tarihten söz edilmedi. Oysa önceki dönemlerde Resmi Gazete’de yayımlanan kararlarda, saatlerin ekim ayının son pazar günü 1 saat geriye alınacağı bilgisi yer alırdı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, saatleri geriye almama konusunda bir düşünceleri olduğunu doğruladı. Ancak bu yönde alınmış kesin bir karar olmadığına dikkat çekti.
Saatlerle oynamayı ilk Franklin akıl etti
ABD’nin eski başkanlarından ünlü mucit Benjamin Franklin, Fransa’ya büyükelçi olarak gittiği dönemde yazdığı mektupta “Parisliler yatağa daha erken girip daha erken kalkıyorlar. Bu da onları daha sağlıklı, zengin ve akıllı yapıyor” demişti. Franklin bunu ABD yönetimine tavsiye niteliğinde iletmiş ancak o yıllarda hayata geçirememişti. İngiliz işadamı William Willett ise 1905’te at binmeye çıktığında Londra’daki insanların birçoğunun sabahın bu en güzel saatinde hâlâ uyumakta olduğunu düşünerek saatlerin yaz döneminde ileri alınması gerektiğini düşündü. 2 yıl sonra da bu öneriyi yaptı. Fikir ciddi olarak ilk kez 1. Dünya Savaşı sırasında (1916) Almanya’da başladı. Birçok Avrupa ülkesi yaz saati uygulamasına 1945’ten sonra da devam etti. ABD, uygulamayı ancak 1966’da yasal hale getirdi. 1973’teki enerji krizi nedeniyle 1974-75 yıllarında 10 aya uzatıldı. Yasa, ABD’de 1986 yılında bugünkü halini aldı.
İstanbul’da yaz mesaisi başlıyor
İSTANBUL Valiliği, ileri saat uygulamasıyla gün ışığından yararlanıp enerji tüketiminin azaltılmasının yanı sıra sabah-akşam trafik yoğunluğu da dikkate alınmak suretiyle mesai saatlerinde değişiklik yapıldığını bildirdi. 31 Mart’tan itibaren mesai saatleri 08.30-12.30 ve 13.00-17.00 olarak uygulanacak.
Dışişleri Bakanlığı: Kargaşa çıkabilir
BÜTÜN dünyada yaz saatinin uygulandığına dikkat çeken Dışişleri Bakanlığı, ileri saat uygulamasının kalıcı olmasına sıcak bakmıyor. Bakanlık, Avrupa ülkeleriyle saat kargaşası yaşanacağı ve Kuzey Yarım Küre’deki bütün ülkelerle ikili ilişkilerin aksayabileceği görüşünde. Ayrıca bankacılıktan havacılığa birçok sektör bu uygulamadan etkilenebilir.
İTÜ: Uygulama desteklenmeli biz de araştırıp sonucu görelim
Prof.Dr. Sermin Onaygil (İTÜ Enerji Enstitüsü): Bu değişikliğin yıl geneline yayılması lazım. Artık saatlerin ileri-geri alınmaması gerekir. Biz de bakanlığın bu konudaki girişimini destekliyoruz. Yani bütün yıl aynı saat uygulanabilir. Fakat bu konuda yapılmış bir bilimsel çalışma yok. Enstitü olarak biz böyle bir çalışma yapacağız. Neler getireceğini ancak o zaman görebiliriz.
Kış saatine geçiş kazaları artırıyor
İNGİLTERE’DE yapılan bir araştırmaya göre yaz saatinden kış saatine geçildiği dönemlerde trafik kazalarında yüzde 20 oranında artış yaşanıyor. İngiliz otomobil vakfı RAC’nin araştırmasına göre her yıl ekim ve kasım aylarında trafik kazalarında fazladan 50 kişi hayatını kaybediyor. Bunun nedeni saatlerin bir anda geri alınıp havanın erken kararması. İş çıkışı acele eden sürücüler hızlarını kontrol edemeyerek kazalara neden oluyor. Yayalarda da konsantrasyon bozukluğu yaşanıyor. Ayrıca araştırmalara göre sosyal yaşam erken bitiyor, insanlar spor ve alışverişe daha az vakit ayırıyor.
Tasarruf olur ama devede kulak misali
SAATLER ekim ayında geri alınmazsa ilk hesaplamalara göre bu yıl için 800 milyon kilowat saat elektrik tasarrufu sağlanıyor. İleri saat uygulamasının tüm yıla yayılmasıyla, bu tasarruf miktarının daha da artırılması planlanıyor. Bakanlık yetkilileri, bu tasarrufun orta ölçekli bir hidroelektrik santralının üretim miktarına eşit olduğuna dikkat çekti. Ancak bu rakam tam anlamıyla devede kulak tabir edilecek bir rakam. Türkiye’nin yıllık elektrik harcaması 170 milyar kilowat saatin üzerinde. Yani bu tasarruf , Türkiye’nin toplam elektrik tüketiminin ancak binde birine denk geliyor.
Deniz ÇİÇEK/ANKARA
|